İsrail'in İran'a saldırısı, bölgedeki dengeleri ve Azerbaycan'ın bakış açısını nasıl etkiledi? İran tarih boyunca Türklerin yönetiminde olan bir bölgeydi ve günümüzde İran'da yaşayan Türkler, Fars rejiminin baskıları altında. Azerbaycan, 2020'deki Karabağ Savaşı'nda Türkiye, Pakistan ve İsrail'in desteğiyle zafer kazandı. Bugünkü İsrail-İran çatışması, küresel güçlerin yeni dünya düzeni projesinin bir parçası olarak görülüyor. İran'daki rejim değişikliği ve bölgedeki Türklerin durumunun gelecekte nasıl şekilleneceği merak konusu.
İran-İsrail çatışmasına Azerbaycan perspektifinden bakıldığında, bu durumun bölgedeki dengelere ve Türk dünyasının geleceğine etkileri oldukça derin. 13 Haziran 2025 tarihinde İsrail Hava Kuvvetleri’nin İran’a yönelik saldırısı, hem bölgesel hem de küresel anlamda dikkatleri üzerine çekti. Tarih boyunca Türklerin yönetiminde olan ve bir Türk yurdu olarak bilinen bu coğrafya, 1925 yılında İngilizlerin desteğiyle Rıza Şah Pehlevi'nin iktidara getirilmesiyle İran adını aldı. 'İran' kelimesi, 'Aryan' kelimesinin kısaltması olup, üstün ırk anlamına gelir.
1979’daki İslam Devrimi ile birlikte İran, Şii radikal bir rejimle yönetilmeye başlandı. Bu rejim, Vatikan ve Anglo-Sakson güçlerin bölgesel çıkarlarına hizmet eden bir proje olarak değerlendirildi. İran, zamanla Şii mezhebi üzerinden bölgede etki alanını genişletmeye çalıştı; Irak, Suriye, Yemen, Lübnan, Azerbaycan ve hatta Türkiye’de bu politikalarını sürdürdü. Ancak bu süreçte İran’da yaşayan yaklaşık 40 milyon Türk, Fars rejiminin baskılarına maruz kaldı. Türklerin ana dilde eğitim hakkı ellerinden alındı, Türk aydınları ve düşünürleri baskı altında tutuldu. Buna karşın Ermeniler, Kürtler ve diğer etnik gruplar desteklenerek onların kültürel hakları korundu.
İran, Ermenistan’ı her zaman destekleyerek, Azerbaycan topraklarının 30 yıl boyunca işgal altında kalmasına zemin hazırladı. Ancak 2020 yılında başlayan 2. Karabağ Savaşı’nda Türkiye, Pakistan ve İsrail’in desteğiyle Azerbaycan büyük bir zafer elde etti ve işgal altındaki topraklarını geri aldı. Bu bağlamda, Azerbaycan halkı olarak Türkiye, Pakistan ve İsrail’e derin teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Bugün yaşanan İsrail-İran çatışması, küresel güçlerin 'Yeni Dünya Düzeni' projesinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. İran Devrim Muhafızları ve SEPAH generallerinin bu saldırıda hedef alınması, İran rejimini ciddi bir krize soktu. Yakın zamanda İran’ın, ABD ve İsrail’in taleplerine boyun eğmek zorunda kalacağı öngörülüyor. Bu süreçte, İran’daki rejimin değişmesi ve Rıza Pehlevi’nin oğlu Rıza Pehlevi’nin iktidara getirilmesi gibi senaryolar konuşuluyor. Böyle bir dönüşüm, İran’ın emperyalist çıkarlar doğrultusunda yeniden yapılandırılmasına yol açabilir.
Öte yandan, bu durum Güney Azerbaycan Türk Cumhuriyeti’nin kurulması için tarihi bir fırsat sunuyor. Eğer bu fırsat değerlendirilmezse, Türklerin güneyde bir devlet kurma hayali bir sonraki yüzyıla kalabilir. Bu nedenle, Türk dünyası olarak bu süreci dikkatle takip etmeli ve birlik içinde hareket etmeliyiz.
Ulu Tanrı Türk milletini korusun ve yüceltsin.
Ne Mutlu Türk’üm Diyene!
Saygılarımla,
Bahruz Faruk oğlu.
